İstanbul Modern, Barbara ve Zafer Baran’ın 1989’dan günümüze son dönem ortak üretimlerinden oluşan bir retrospektif sergiye ev sahipliği yapıyor. Geçen hafta ziyarete açılan bu fotoğraf sergisinin başlığıysa ‘Rasathane’.
Barbara ve Zafer Baran çifti, 1981 yılından bu yana işlerini birlikte üretiyorlar. Baranlar’ın çalışmalarını Türkiye’de ilk kez kapsamlı biçimde gösteren ‘Rasathane’ sergisi, dikkatli bir gözü daha ilk adımında izleyiciyi karşılayan işle yakalıyor. Sergiye ismini veren ‘Rasathane 7’ adlı bu fotoğraftaki objeye ilk bakışınızda onun bir gözbebeği, yahut da güneş patlaması olduğuna neredeyse eminsiniz. Fakat biraz daha dikkatli baktığınızda yanıldığınızın farkına varacaksınız. Çünkü o sadece, çiftin Zafer Baran’ın babasının 1960’lı yıllarda İzmir’de inşa ettiği rasathaneyi yıllar sonra ziyareti sırasında bahçedeki ağaçtan yere düşen bir elmaya ait…
Baranlar’ın “arkeolojik bir kazının en üst tabakası” olarak nitelendirdikleri sergi, 1989’dan günümüze uzanan ortak üretimlerini içeren 11 seriden oluşuyor. Serilerin ortak noktası, Baranlar’ın düşünce ve gözlemlerinin ortak bir yansıması olması. Ve tabii ki her parçanın kalbinde ‘zaman’ kavramının yer alması. Bunu bazen bir çiçeğin çürüyen taç yaprakları, kayaların ve taş parçalarının yavaşça aşınması, ayın bir su örtüsünün üzerindeki ya da bulutların gökyüzü boyunca devinimleri, bazen de kamerayı bir kalem gibi kullanırken yıldızların yaydığı ışıkların çizgisini takip ederek yapıyorlar. Sır gibi saklı tuttukları ve fotogramı andıran çalışma teknikleriyle yakaladıkları bu deneysel görüntülerin arkasında, izleyiciyi varoluşsal bir sorgulamaya sevk eden bir anlatı yatıyor.
Onların en ilginç yanları, ne kadar ilginç olduklarının farkında olmamaları belki de. Objektifin ardındaki tek bir gözün yorumunu izleyiciyle buluşturmasına alışkın olduğumuz fotoğraf sanatını, onlar iki kişi icra ediyorlar. “Neden birlikte çalışıyorsunuz” sorusuna Barbara Baran’ın verdiği yanıt ise başka bir soru oluyor: “Neden birlikte çalışmayalım ki?”
Biraz daha sohbet edince çalışma disiplinlerinin altın kuralı anlaşılır oluyor: İkna etmek. Yani bir fotoğraf üzerinde çalışırken her şeyden evvel yapmaları gereken, bir diğerini buna ikna etmek. İşlerinde iki farklı gözü tek bir yorum gibi ustalıkla harmanlayabilmeleri ve hatta kendilerine yöneltilen herhangi bir soruda öncelikle birbirleriyle fikir alışverişine geçip, ancak hemfikir olduktan sonra size yanıt vermeleri hep bundan…
Baranlar’ın son dönem ortak üretimlerini bir araya getiren ‘Rasathane’de, ‘anlam’a vâkıf olabilmek için daha yakından bakmak gerektiğini yeniden fark edeceksiniz.
Küratörlüğünü İstanbul Modern Fotoğraf Bölümü Yöneticisi Sena Çakırkaya’nın üstlendiği sergi, 27 Nisan 2014’e kadar İstanbul Modern’de görülebilir.
Alıntı : http://www.hurriyet.com.tr/keyif/25361441.asp
